ALANYA EKİP LİDERİ MEVLÜT ZAVLAK İLE SÖYLEŞİ
Sizi tanıyabilir miyiz?
İsmim Hacı Mevlüt Zavlak. 1977 yılında Alanya’da doğdum. Akdeniz Üniversitesi BESYO Beden Eğitimi Öğretmenliği bölümü mezunuyum. Evliyim ve 1 çocuk babasıyım. Alanya’da kendime ait bir spor salonu işletmekteyim. AKUT Alanya’nın ekip lideriyim.
AKUT ile ilişkiniz nasıl başladı, nasıl ekip lideri seçildiniz?
AKUT ile tanışmam Üniversitede Beden Eğitimini bölümüne başlamam ile oldu. AKUT Antalya Ekip Lideri Yılmaz Sevgül’ün teşvikleri ile AKUT’a katıldım. Mezuniyetimin ardından Alanya’ya taşındım fakat Antalya ekibindeki gönüllülüğüme devam ettim. 2010 yılında başkanımızın ve yönetim kurulumuzun teşvikleri ile AKUT Alanya ekibinde ekip lideri oldum.
Alanya’da bir AKUT ekibi kurulmasına neden ihtiyaç duyuldu?
Alanya bölgesi, Antalya iline bağlı olsa da merkeze 150 km. uzaklıkta yer almaktadır. Araba ile 1,5-2 saat mesafededir. Alanya bölgesinde karşılaşılan bir sorunda, Antalya ekibinin operasyon bölgesine gelmesi zaman alıyordu. Arama kurtarma çalışmasında saniyeler bile önemlidir. Bu bölgede yaşayan vatandaşlarımıza daha çabuk ulaşıp yardım edebilmek için AKUT Alanya ekibi kuruldu.
Bölgenizdeki AKUT ekibinin tarihçesi ve kapasitesi hakkında bilgi verir misiniz?
AKUT Alanya ekibi 2010 yılında, Alanya’da yaşayan 4 kişi tarafından kuruldu. Sonraki dönemde ekibimize katılımlar oldu. Şu an ekibimiz 2’si doktor olmak üzere toplam 10 kişiden oluşan çekirdek bir yapılanmaya sahiptir.
AKUT sizin için ne ifade ediyor?
AKUT benim için, çarelerin tükendiği yerde çare, imkânların tükendiği yerde imkân, yolların tükendiği yerde yol, kurtuluşun olmadığı düşünüldüğünde, en derin kuyuya uzanan eldir.
Özellikle ekip lideri, bölüm yahut birim sorumlusu gibi lider kadrolarda yer alan gönüllülerin büyük bir özveriyle çalıştığını, iş ve özel hayatlarından maddi, manevi büyük fedakârlıklarda bulunduğunu biliyoruz. Aile, ev, iş, okul, sosyal hayat gibi günlük hayatın kişisel alanları ve sorumluluklarıyla birlikte bütün bunları nasıl başarıyorsunuz, hepsine nasıl yetişiyorsunuz?
AKUT tamamen gönüllülük esasına dayanan bir dernektir. Ekibimde yer alan bütün arkadaşlarım bu bilinçte olup gerektiğinde insanlara yardım etmek amacıyla özel hayatlarından vazgeçebilmektedirler. Arkadaşlarımın tamamı AKUT ile ilgili operasyon ve faaliyetlerde özel hayatlarından vazgeçerek gönüllülük esasına dayanarak hareket etmektedirler. Bütün ekibimin bu bilinçte olması da başarının gelmesini sağlamakta...
Bölgenizin fiziki ve beşerî özellikleri ile acil durumlarla ilgili tarihçesi hakkında bilgi verebilir misiniz?
Alanya, Antalya il sınırları içinde yer alan 19 ilçeden biridir. Alanya’ya bağlı 11 beldemiz bulunmaktadır. Antalya 2012 yılının Aralık ayında Büyükşehir Belediyesi olduktan sonra, ilçemize eklenen beldelerle birlikte yüzölçümümüz 1.756,58 km2olmuştur. Bu rakamın % 65’i ormanlık alandır. Alanya 70 km. kıyı şeridine sahiptir. Nüfusumuz 277.000 civarında olup bu sayı yaz aylarında 1 milyonu aşmaktadır. Yerleşik nüfusumuzun 10 bin kadarını Avrupa’dan göç eden vatandaşlarımız oluşturmaktadır. Şehir merkezine 150, Gazipaşa Havalimanına 45 km. mesafedeyiz.
Akdeniz iklim tipine bağlı olarak 6 ay boyunca yaz mevsimi yaşayan ilçemizde kışlar ılık ve yer yer sağanak yağışlı geçer. Ekonomimiz tamamen tarım ve turizme dayalıdır.
Alanya, tarih boyunca Pers, Roma, Bizans ve Selçuklu İmparatorlukları ile Karamanoğulları Beyliği, Mısır Memlük Sultanlığı ve Osmanlı İmparatorluğu sınırlarına dahil olmuştur. Alanya ismi, 1221 yılında şehri Bizanslılardan alan Anadolu Selçuklu Devleti Hükümdarı Alaaddin Keykubat’ın ismine atıfla “Alâiye” olmuş, zaman içinde de bu isim “Alanya” olarak evrilmiştir.
Alanya bölgesi 4. Dereceden deprem kuşağında yer almaktadır. Buna karşın son dönemlerde küçük ve orta şiddetli depremler meydana gelebilmektedir. Alanya bölgesinin coğrafi durumu incelendiğinde Toros Dağlarının yamacında yer almasından dolayı birçok uçurum ve benzeri fiziki yapının olduğu görülmektedir.
İlçemize bağlanan beldeler nedeniyle yapı sayısı hakkında net bir rakam verememekle birlikte 90.000 bina/yapı olduğunu düşünüyoruz. Belediyeden gelen bilgiler doğrultusunda bu yapıların % 80’inin deprem yönetmeliğine uygun olduğunu söyleyebilirim.
Bölgenizde en çok ne tür operasyonlara çıkıyorsunuz ve ne tür çalışmalar yapıyorsunuz?
Bugüne kadar deprem ile ilgili herhangi bir operasyonla karşılaşmadık. Alanya bölgesinde deprem gibi afetlerden çok, doğa kazaları nedeniyle meydana gelen operasyonlarımız oluyor. Bunun nedeni Alanya bölgesinde birçok uçurumun bulunmasıdır. Bu kazalar dışında her bölgede yaşanabilecek kaybolmalar nedeniyle ortaya çıkan operasyonlarla da karşılaşabilmekteyiz.
Ekibinizin kuruluşundan bugüne kadarki operasyon istatistiklerini paylaşır mısınız?
AKUT Alanya ekibi, kurulduğu 2010 tarihinden bu yana ikisi AKUT Antalya ekibi ile ortaklaşa olmak üzere toplam üç operasyon gerçekleştirmiştir. Bu operasyonlardan Antalya ekibiyle beraber çalıştıklarımız Alanya Kalesi ve Alanya Kuşyuvası mevkilerinde gerçekleştirilmiş olup teknik kurtarma operasyonları olarak nitelendirilebilir. Son operasyonumuz ise Alanya Köşk mevkiinde gerçekleştirilen arama operasyonudur.
Bir ihbar geldiğinde operasyona çıkma kararını nasıl ve neye göre alıyorsunuz?
Operasyon ihbarı geldiği anda ilk olarak durum analizi yapmak zorundayım. AKUT gibi bilinen bir dernek, operasyon haricinde de birçok nedenden dolayı aranabilmektedir. Operasyonun niteliğini, mevkiini ve durumunu değerlendirdikten sonra mevcut yeteneklerimizi değerlendirip operasyona başlama veya başlamama kararı vermekteyim.
Operasyona başlama, yürütme, bitirme ve sonrasındaki süreci bizle paylaşır mısınız?
Operasyon ihbarları bize genellikle Jandarma Bölge Komutanlığı aracılığı ile gelmekte. Operasyon ihbarı geldiği anda operasyonu gerçekleştirebilip gerçekleştiremeyeceğimiz hakkında arkadaşlarımla görüş alışverişinde bulunmaktayım. Operasyona çıkma kararı alındığı andan itibaren ekip lideri olarak ihbar alınan yer ile iletişime geçmekteyim. Bu sırada arkadaşlarım mevcut durumlarına göre hazırlanmakta olup, hazır olunduğu anda ivedi şekilde operasyon bölgesine hareket etmekteyiz. Operasyon yerine ulaştığımız anda ihbarı veren Jandarma veya benzeri kurum yöneticileri ile ilk olarak ben temasa geçip mevcut durum hakkında bilgi almaktayım. Sonrasında son duruma göre operasyona başlamaktayız. Operasyonlarda bütün gönüllü arkadaşlarımızın verilen kararlara uymaları gerekmektedir. Operasyonlarda temel amacımız ivedi şekilde kazazedeye ulaşmaktır. Bu noktada çok dikkatli olmak zorundayız çünkü herhangi bir arkadaşımızın yapacağı bir hata, kendisini ve ekip arkadaşlarını hatta kazazedeyi bile risk altına alabilir. Bu sebeple bütün gönüllü arkadaşlarım güvenlik kurallarına % 100 uygun olarak hareket ederler. Operasyonlarda kazazedeye ulaşıldığı andan itibaren güvenli şekilde tahliye işlemi başlar ve güvenli noktaya varıldığında, kazazede jandarma, sağlık kuruluşları gibi görevlilere teslim edilir. Bu noktadan sonra merkeze döneriz. Operasyon sonraları düzenli olarak operasyon kaydı alınmakta olup sonraki süreçte değerlendirme için bir araya geliriz.
Diğer AKUT ekipleriyle ne sıklıkta ve ne tür ortak çalışmalar yapıyorsunuz? Hepiniz aynı yetkinlikte misiniz?
Bölgemize en yakın ekip olan Antalya ekibine kapsamlı operasyonlarda gerek teknik olarak gerekse insan gücü anlamında ihtiyaç duyabilmekteyiz. Ortak operasyonlarda bulunduğumuz Antalya ekibi ile kıyaslandığımızda bize göre çok daha fazla ve çeşitli operasyon deneyimine sahip Antalya ekibinin bizden daha tecrübeli olduğu görülmektedir. Tüm ekiplerin bulundukları bölgelerin gereklilikleriyle paralel olarak, uzmanlık alanları farklılık gösteriyor. Örneğin Karadeniz ekiplerimiz sel arama ve kurtarma operasyonunda, Bingöl ekibimiz karda arama kurtarmada, Ege ekiplerimiz suda arama kurtarmada daha aktif olarak yer almaktadır. Ancak şunu söylemeliyim ki ülke genelindeki 35 ekibimizin çoğunluğu Kentsel Arama Kurtarma (Enkaz Arama Kurtarma) söz konusu olduğunda yeterli ekipman ve eğitimli gönüllüye sahiptir.
Bölgenizdeki AKUT yapılanmasıyla ilgili kısa ve uzun dönemli hedeflerinizi bizle paylaşır mısınız?
AKUT Alanya ekibi olarak uzman oluğumuz Kentsel Arama Kurtarma ve Teknik Kurtarmanın yanı sıra, tüm operasyonlarda yetkin olmamızı sağlayacak eğitimlerin tamamını almayı planlamaktayız. Eğitimler dışındaki kısa ve orta vadedeki hedeflerimiz arasında AKUT Alanya Ekibinin ihtiyaç duyduğu tesis, araç ve eğitim alanlarının tahsisi yer almaktadır.
Bölgenizde, arama ve kurtarma alanında çalışan başka kurumlar, STK’lar, oluşumlar var mı? Varsa acil durumlarda aranızdaki koordinasyonu nasıl sağlıyorsunuz?
Alanya bölgesinde bizden başka arama ve kurtarma alanında çalışan STK bulunmuyor. Operasyonlarımızda bazen Alanya İtfaiyesi ve Antalya AFAD ekibi ile ortak çalışmaktayız. Bugüne kadar ortak çalışmalarda herhangi bir koordinasyon sorunu yaşamadık. Operasyonları yetkinliğimize göre iş bölümü yaparak gerçekleştirmekteyiz.
Bölgenizdeki yerel yönetimlerin, kamu kurumlarının, özel sektörün, medyanın ve yurttaşların STK’lara, AKUT’a ve gönüllü hizmetlere yaklaşımlarını değerlendirir misiniz? Bu kurumlardan yeteri kadar destek alabiliyor musunuz? Halkın STK’lara ve AKUT’a bakış açısını kendi yaşadığınız bölge için değerlendirir misiniz?
AKUT Alanya ekibi olarak kamu kuruşları ile düzenli olarak iletişim halindeyiz. Yapmış olduğumuz son görüşmeler neticesinde AKUT Alanya ekibine tahsis edilebilecek tesisler hakkında görüş alışverişinde bulunduk ve kamu kuruluşlarının olumlu yaklaşımları ile karşılaştık. Mevcut yönetim ile yapmış olduğumuz görüşmeler sonucunda talep ettiğimiz desteğin verileceği umudundayım. Ayrıca halkın AKUT’a ve Alanya ekibine bakış açısı olumlu yöndedir. Gerek operasyon, gerek seminerler, gerekse görüşmelerimiz esnasında halkın AKUT’a büyük sevgi ve saygı duyduğunu, son derece güvendiğini görmekteyiz.
AKUT, arama kurtarmanın dışında Vakıf, Spor Kulübü, Üniversite Toplulukları, Enstitüsü gibi pek çok farklı kurumsal yapılanmasıyla da hizmetlerini sürdürüyor. Bölgenizde AKUT’un bu tür diğer kurumsal yapılanmalarıyla ilgili siz ne tür projeler gerçekleştiriyorsunuz?
AKUT Alanya Ekibi olarak daha önce farklı okullarda Deprem Bilinçlendirme Seminerleri verdik. Bu sene Alanya Belediyesi ve Milli Eğitim Müdürlüğü ile görüşüp bütün okullarda bu seminerleri vermek istiyoruz.
Ekibinizde eksikleriniz, ihtiyaçlarınız nelerdir? AKUT’a katkıda bulunmak isteyen okuyucularımıza ne gibi mesajlar vermek istersiniz?
AKUT Alanya Ekibi olarak her zaman öncelikli ihtiyacımız gönüllülük bilincine sahip insan gücüdür. Sürdürülebilir bir ekip olabilmemiz için buna ihtiyaç duymaktayız. Bunun dışında tesis ve araç konusunda eksiğimizin olduğu bir gerçek. AKUT kurumlara verdiği eğitimler ve gelen bağışlarla mali kaynak edinmektedir. İmkânlarımız sınırlı ve tahkimat malzemeleri de pahalı. Halkımız AKUT web sitesinde belirtilen hesap numarasına her zaman bağış yapabilir. “Bağışın X ekibine aktarılmasını istiyorum” diye yazıldığında merkezimiz bağışı bize ulaştıracaktır.
Gençleri zararlı ve faydasız alışkanlıklardan uzak tutmak ve kişisel gelişimlerine katkıda bulunmak için STK’lara katılımın ve gönüllülüğü teşvik etmenin önemi ve olumlu etkisi biliniyor. Bir AKUT ekip lideri olarak bu konuda neler söyleyebilirsiniz?
Sivil Toplum Kuruluşları, toplumların yaşam şekillerini hemen hemen her konuda iyileştirmek için bir fikri olan, bu amacı kendine görev kabul etmiş aydın insanların öncülüğünde kurulmuş, gönüllülük esasıyla çalışan yapılanmalardır. Her STK kendine bir misyon üstlenir ve bilgisini bu yönde geliştirerek kitlelerle paylaşır. Bizim derneğimizin birincil misyonu arama-kurtarma konularında hızlı ve etkin müdahale edebilmektir. Ancak AKUT ülkenin en güvenilir ve işini en iyi yapan STK’larından birisi olduğu için, söyleyecek sözlerimiz pek çok konuda arttı. Artmak zorundaydı çünkü insanların güveninin altını sürekli doldurmalı yani bu güvenin hakkını vermeliyiz. Bizler de bunun için 35 bölgede gece-gündüz çalışmaya devam ediyoruz. Artık bir Çocuk Akademimiz var. Yaşama hazır bireyler yetiştirmek amacıyla, çocuklara oyun temelinde bilgi, bilinç ve sorumluluk aşılıyoruz. AKUT Kent Gönüllüleri “kentli olmak” kavramının altını çizerek, yaşadığı şehre artı değer kazandırmak isteyen gönüllülerin projelerini uygulamaya koyan bir yapılanmamız. Anadolu’yu karış karış gezerek “Deprem Bilinçlendirme” seminerleri veren tırlarımız var. Aynı seminerleri okullarda veren Seminer birimimiz var… Bu projelerin çoğunda genç nesil aktif olarak görev yapıyor. Gençler tecrübeli gönüllülerimizden sürekli olarak ücretsiz eğitimler alıyorlar. İlkyardımdan diksiyona, arama kurtarmadan sunum tekniklerine kadar pek çok konuda donanımlı hale geliyorlar. Bu kadar eğitim ve faaliyete vakti olan ancak hiçbir şey yapmadan boş oturan bir genci düşünsenize? Bir de suça ve kötü alışkanlıklara kolay ulaşılabilen bir devirde olduğumuzu ilave edersek, kim kendi çocuğunun kötü bir yöne çekilmeyeceğinin garantisini verebilir? Bizler gençleri her zaman doğru yönlendirmek zorundayız. Spora, sağlıklı yaşama, insan hayatına değer vermeye, yardım etmeye… Onlara örnek bireyler olmak zorundayız. Bu noktada çocuğu olan-olmayan herkese büyük görev düşüyor.
Özellikle teknik kurtarmada uzman olduğunuz için, çalışma şeklinizi gören aileler AKUT’a gönüllü olma noktasında, güvenlik endişesi taşıyorlar mı?
Öncelikle kendi ailelerimizi göz önünde bulundurduğumuzda AKUT’a katıldığımız ilk günlerde endişe duydukları bir gerçek. Fakat sonraki dönemlerde onlar da bizler gibi bu işin insani yardım amaçlı olduğunun farkına varmaktadırlar. Bunun yanında gerek operasyonlarımızda gerek eğitimlerimizde sıfır risk bilincinde olduğumuz için ailelerimizin endişeleri ortadan kalkmıştır.
AKUT tarihinde, kurulduğu günden bugüne dek, güvenlik tedbirlerinin yetersizliği ile ilgili hiçbir sıkıntı yaşanmamış; hiçbir arama kurtarma faaliyetinde güvenlik zafiyeti gibi nedenlerle herhangi bir kaza yahut yaralama meydana gelmemiştir.
İstanbul merkeze bu kadar uzak bir ekip onlarla koordinasyonu nasıl sağlıyor?
AKUT İstanbul Genel Merkez ile zaten sürekli irtibattayız. Attığımız her adımdan merkezi haberdar ederiz. Özellikle bu konuda yetkilendirdiğim arkadaşlarım AKUT Merkez ile düzenli iletişim halinde olup gerek operasyon gerekse diğer durumlarda anında iletişim kurmaktadırlar.
Bölgede turizmin bu kadar yoğun olmasının, bir arama kurtarma ekibi için avantaj ya da dezavantajları var mıdır?
Antalya ve Alanya bölgesi düzenli turizm faaliyetinin gerçekleştiği bir bölgedir. Antalya ekibindeki ilk dönemlerimizde turist kazazedeler nedeniyle birçok operasyonlar gerçekleştirdik. Bu operasyonlarımıza neden olan kazalar sonrası gerek oteller, gerek seyahat acenteleri, gerekse destinasyon yöneticilerinin bilinçlenmesi sonucu son zamanlarda turistler nedeniyle ortaya çıkmış kazalarla karşılaşmadık.
Yaptığımız işle ilgili yorumlama gerekirse; buranın turizm bölgesi olması yani sürekli olarak bölgeyi bilmeyen insanların buraya gelmeleri bizim için dezavantaj diye düşünüyorum.
Operasyonların duygusal boyutuyla nasıl başa çıkıyorsunuz?
Operasyonların fiziki ve teknik boyutu dışında karşılaştığımız bir başka boyut operasyonun duygusal boyutudur. Gerek kazazede, gerek kazazede yakını, gerekse gönüllü arkadaşlarımızın duygusal durumları operasyonun durumuna, niteliğine, mevkiine veya süresine göre değişebilmektedir. Ekip lideri olarak bana düşen görev, operasyon anında kazazede ve yakınlarına gerekli saygı ve sabrı göstermek ve ekip arkadaşlarımın morallerini yüksek tutmak. O an yani operasyondayken duygusal davranmamak zorundayız çünkü bu bize zaman kaybettirebilir, hata yaptırabilir… Aldığımız eğitimler sonucu olaya odaklı çalıştığımız için, operasyon anında bu tarz gelgitler yaşamıyoruz. Sonrasında yaşanacak duygusal çöküntüler olursa da mutlaka psikolojik eğitimler ve destekler alıyor ve bu konuyu hızlıca çözüyoruz.
Antalya halkı burada uluslararası standartlarda bir arama kurtarma ekibinin olmasını nasıl karşılıyor?
Alanya halkı Alanya’da AKUT gibi uluslararası standartlarda bir ekibin olmasından duydukları memnuniyeti sıklıkla bizimle paylaşmaktadırlar. Değişik platformlarda bir araya geldiğimizde takdir ve sevgilerini, güvenlerini mutlaka yansıtırlar. Biz de onların bu güvenlerine layık olabilmek adına çalışmalarımıza aralıksız devam ediyoruz.
Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mıdır?
Bu çalışma ile bizlere kendimizi tanıtma fırsatı verdiğiniz için teşekkür ederiz.
H. Mevlüt Zavlak / AKUT Alanya Ekip Lideri
AKUT Basın İlişkileri Birimi